Para: herkes tarafından kabul gören mübadele aracı olmasına karşın, aynı zamanda değer ölçüsü ve tasarruf aracıdır, birinci derecede likit değerdir,  kabul edilen ortak değer ölçüsüdür. Ama paranın ortak değer ölçüsü olma fonksiyonunu sağlıklı bir şekilde yerine getirebilmesi için zaman içinde ‘’paranın kendi değerinin değişmemesi’’ gerekir. Eğer paranın kendi değeri sık sık değişirse –ki uygulamada bizim ülkemizde paranın değerinin zamanla genelde düştüğü görülmektedir, bu şekliyle de  para, değer ölçüsü olma önemini gereği gibi yerine getirmekte zorlanır.

Paranın hemen harcanmayıp bir süre muhafaza edilmesi ise paranın satın olma gücünün depolanması anlamına gelmektedir ki, bu şekilde de para her an kullanıma hazır (likit) olduğundan öncelikle tercih edilmektedir. Bir ülkede fiyatlar genel düzeyinin sürekli artması şeklinde ifade edilen enflasyon, paranın satın alma gücünün düşmesinden başka bir şey değildir. Böyle bir ortamda ise paranın likit değer olma özelliği ortadan kalkmakta ve özellikle hiperenflasyon dönemlerinde ise adeta milli  paradan kaçış  başlamaktadır. Enflasyonist ortamda faizlerin artması ise kaçınılmazdır, üstelik faizler enflasyon oranının üstünde  artmak durumundadır. Aksi takdirde kredi sağlayanlar kendi likit değerlerini korumakta zorlanırlar. Bu şekliyle enflasyon, maliyetlerin sürekli artması ile ülkede ekonominin kısır döngüye girmesine neden olur.İşletmeler açısından planlama yapmak ve uzun dönemli yatırımlar yapmak mümkün olmaktan uzaklaşmaya başlar.

Peki enflasyona karşı nasıl tedbirler alınmalıdır?

Öncelikle söz konusu ülkede enflasyon oranı önceden tahmin edilebildiği takdirde , enflasyonun sakıncalarını ortadan kaldırabilecek tedbirlerin alınması  kolay olacaktır. Eğer ilgili ülkede, kamuoyuna, enflasyonla ilgili ekonomi otoriterleri önceden doğru ve gerçek oranları verdikleri takdirde, özellikle işletmelerin önceden hazırlıklı olması ve oluşabilecek risklere önceden karşılık vermesi  daha kolaylaşacaktır.

Eğer bir ekonomide enflasyon tam olarak öngörülemiyorsa, başka bir deyişle enflasyon oranı daima sürpriz niteliğinde ise,  böyle durumlarda enflasyonun maliyeti daha ağır olmaktadır. Bence bu durumda olan ülkemizde işletmeler neler yapmalıdır? Eğer önceden tam olarak öngörülemeyen enflasyon farkları varsa, işletmelerimiz özellikle,çok daha iyi ve profesyonelce yönetilmelidir.

İşletmelerin iyi yönetilmesi ise,  enflasyon ve tam olarak öngörülemeyen enflasyon oranları ve faiz artışları da önceden  dikkate alınarak iyi ve esnek yapılan planlama ile önemli ölçüde bütçe ve bütçe uygulamalarıyla birlikte, bilanço, gelir tablosu, fon akım tablosu gibi finansal raporlama araçlarına dayanır. İyi bir finansal raporlama sisteminin sağlayacağı sürekli bilgi akışı, üst düzeydeki yöneticilere daha sağlıklı karar alma ve risklere karşı  proaktif olma avantajını sağlar.Bizim gibi enflasyon belirsizliğinin yüksek olduğu ülkelerde firmaların en büyük batma nedenlerinin başında iyi yönetilememe gelmektedir.

Yapılan araştırmalar sonucunda işletmelerin başarısızlık nedenleri şu şekilde sıralanmıştır.

         Başarısızlık Nedenleri                                                         Başarısızlık Yüzdesi              

                   İhmal                                                                                                   2,0

                   Hile                                                                                                      1,5

                  Doğal Afetler                                                                                    0,9

                  Yönetim Yetersizliği                                                                    93,1

                  Bilinmeyen                                                                                       2,5

Saygılarımızla

Cengiz HERGÜNLÜ

SMMM

Bağımsız DENETÇİ

www.hergunlu.com