13/03/2020
Günümüzde dijital dönüşüm süreciyle birlikte, teknolojik gelişmelerin hızlanması hayatın her alanında etkisini göstermektedir. Bilişim teknolojilerinde yaşanan gelişmelere paralel olarak Gelir İdaresi Başkanlığı da teknolojiye uygun hedefler ortaya koymuştur. Özellikle e-belge uygulamaları ile Başkanlığımız, kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında mükellef grupları arasında haksız rekabetin engellenmesi, kâğıt belge kullanımından kaynaklanan maliyetlerinin azaltılması, standart belge formatlarının oluşturulması ve kamu hizmeti kalitesinin arttırılmasını hedeflemektedir.
e-Belge uygulamalarımızın tüm mükellef gruplarımızca yaygın olarak kullanımını sağlamak amacıyla; 19/10/2019 tarihinde 509 sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği yayımlanmıştır.
Ayrıca, mezkur Genel Tebliğin Başkanlığımıza verdiği yetki çerçevesinde; Genel Tebliğde yapılan düzenlemeler ile uygulama kapsamında Başkanlığımıza iletilen ve özellik arz eden hususları açıklığa kavuşturmak ve e-İrsaliye uygulamasının daha kolay anlaşılmasını sağlamak üzere 29/02/2020 tarihinde ebelge.gib.gov.tr adresinde “e-İrsaliye Uygulama Kılavuzu” da yayınlanmış bulunmaktadır. Söz konusu kılavuza (https://ebelge.gib.gov.tr/dosyalar/kilavuzlar/e-Irsaliye_Uygulama_Kilavuzu.pdf) adresinden de ulaşabilmektedir.
Mezkur Genel Tebliği ile belirli sektör ve mükellef gruplarına e-İrsaliye uygulamasına geçme zorunluluğu getirilmiştir. e-İrsaliye uygulaması, kâğıt ortamda düzenlenmekte olan “sevk irsaliyesi” nin elektronik ortamda düzenlenmesi, elektronik ortamda (belli şartlar altında kağıt ortamda) iletilmesi, muhafaza ve ibraz edilmesine ilişkin düzenlemeleri kapsayan uygulamadır. e-İrsaliye belgesi, yeni bir belge türü olmayıp, kâğıt ortamdaki “Sevk irsaliyesi” belgesi ile aynı hukuki niteliklere sahiptir.
Bu düzenleme kapsamında Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (I) sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle EPDK'dan lisans alan tüm mükellefler rafineriler, dağıtım şirketleri, depolama şirketleri, akaryakıt istasyonu bayiler ve diğer lisans sahipleri) 01.07.2020 tarihine kadar e-İrsaliye uygulamasına geçmek ve bu tarihten itibaren (bu tarih dâhil) düzenleyecekleri tüm sevk irsaliyelerini e-İrsaliye olarak düzenlemek zorundadır.
Ayrıca yukarıda belirtilen mükelleflerden, 01.01.2020 tarihinden itibaren (bu tarih dahil) işe başlayacak olanlar için e-İrsaliye uygulamasına geçme zorunluluğu, söz konusu işlemlerin gerçekleştirildiği ayı izleyen dördüncü ayın başından itibaren başlayacaktır.
e-İrsaliye uygulamasına dâhil olan mükellefler, uygulamaya dâhil oldukları tarihin içinde bulunduğu ayın sonuna kadar söz konusu belgeleri kâğıt ortamda da düzenleyebilirler. Ancak aynı işlem için “e-İrsaliye” veya kâğıt ortamdaki “sevk irsaliyesi” belgelerinden sadece birinin düzenlenmesi gerekmektedir.
2 Mükelleflerimiz e-İrsaliye uygulamasından, e-Fatura uygulamasından yararlandıkları yöntemden farklı bir yöntemle, özel entegratör yönteminden yararlanıyor olmaları halinde ise e-Fatura uygulaması kapsamında hizmet aldıkları özel entegratörden farklı bir özel entegratör ile yararlanabilirler. Mükelleflerimiz işletme ölçeklerine ve ihtiyaçlarına uygun olarak aşağıda belirtilen 3(üç) yöntemden kendilerine uygun olanı seçerek uygulamaya başvurularını gerçekleştirebilirler. (Başvuru Kılavuzu için tıklayınız:https://ebelge.gib.gov.tr/dosyalar/kilavuzlar/E-irsaliyeUygulamasiBasvuruRehberiveKilavuzu_V1.pdf)
1.GİB Portal Yöntemi: Başkanlığın https://portal.efatura.gov.tr/efatura/egiris.jsp internet adresinde ücretsiz sunduğu web uygulamasını (GİB-Portal) kullanan mükelleflerin portala girdikten sonra “araçlar” menüsünden “kullanıcı bilgileri” alanına giriş yapmaları gerekmektedir. Kullanıcı bilgileri alanında “e-İrsaliye kullanmak istiyorum” butonuna tıklamak suretiyle e-İrsaliye uygulamasını kullanmaya başlayabilirler.
Portal kullanıcılarının bu işlemi yaparak uygulamaya dâhil olduktan sonra Başkanlığımıza herhangi bir bildirimde bulunmalarına gerek bulunmamaktadır. e-İrsaliye uygulamasına bu şekilde kayıt olan mükelleflerin sistem üzerinden ayrılmaları ancak Başkanlığımıza dilekçe ile başvurmaları durumunda mümkün olacaktır.
2.Özel Entegratör Yöntemi: e-İrsaliye uygulamasından, bu yöntem ile faydalanmak isteyen mükellefler, Başkanlığımızdan izin almış olan özel entegratörlerin ( https://ebelge.gib.gov.tr/eirsaliyeozelentegratorlerlistesi.html) bilgi işlem sistemleri aracılığıyla uygulamadan faydalanabilirler.
e-Fatura uygulamasını halihazırda özel entegrasyon yöntemi ile kullanmakta olan mükelleflerden, e-İrsaliye uygulamasına dahil olmak isteyen mükellefler, Başkanlığımızdan e-İrsaliye özel entegratörlük izni alan özel entegratörlerden biri ile anlaşmak suretiyle uygulamaya katılabilirler. Bu durumda mükelleflerin Başkanlığımıza herhangi bir bildirimde bulunmasına gerek bulunmamaktadır. Kullanıcıların hesapları özel entegratörler tarafından elektronik ortamda tanımlanacaktır.
3. Doğrudan Entegrasyon Yöntemi: Bu yöntemden mükellefler, kendi bilgi işlem sistemlerini Başkanlık bilgi işlem sistemi ile doğrudan entegre ederek yararlanabilirler.
e-Fatura uygulamasını halihazırda doğrudan entegrasyon yöntemi ile kullanan mükelleflerin e-İrsaliye uygulamasına dahil olmak için Başkanlığımıza hitaben bir dilekçe ve ekinde yer alan Test Tanım Formu ile başvurmaları gerekmektedir. İlgili belgeler kâğıt ortamında Başkanlığımıza ulaştıktan sonra ebelge.gib.gov.tr internet adresinde yer alan test planına uygun olarak e-İrsaliye testlerini başarıyla tamamlayanlara e-İrsaliye uygulamasına dahil olma izni verilecektir.
e-İrsaliye Uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirilen mükelleflerin, mezkur Genel Tebliğ’de açıklanan süreler içerisinde ilgili başvurularını yapmaları ve uygulamaya dâhil olarak belirtilen tarihlerden itibaren irsaliye belgelerini kağıt (matbaa baskılı) belge yerine elektronik belge olarak e-İrsaliye düzenlemeleri, 213 Sayılı Vergi Usul Kanununda yer alan cezai hükümlerin uygulanmaması bakımından önem arz etmektedir.
Faydalı olması dileğiyle.
