Bozcaada’da otel veya diğer turizm işletmecilerinin yaşadığı en sıkıntılı konulardan biri olan, kalifiye personel tedariki ile bunlara tahsis edilecek kalacak yer bulma sorunudur. Bir Bozcaada aşığı olarak ve muhasebe işlerini yaptığım bazı işetmelerle ilişkili olmam sebebiyle yazları hep oralarda olduğumdan, konunun çok yakın şahidiyim. Özelikle, kalacak yer sorunu ile ilgili yasal konuları ve bir önerimi aktarmak istedim.

Genel anlamda bakıldığında, bir işyerinde, ücretli olarak çalışanlara konut tahsisi yoluyla sağlanan yardımlar ücret olarak değerlendirilmekte ve stopaj kesintisi yoluyla da vergilendirilmektedir.

Her ne kadar, genel anlamda durum böyle olsa da, mülkiyeti işverene ait olan ve çalışanlara konut olarak tahsis edilen konutların, brüt kullanım alanı 100 m2 geçmiyorsa, bu konutların üzerinden yapılan harcamalar ücret olarak değerlendirilmeyip, üzerinden gelir vergisi kesintisi de yapılmamaktadır.

Ayrıca, çalışanın mülkiyeti işverene ait olan konut ile veya işyerinin müştemilatında bulunan konut için yapılan aydınlatma, ısıtma ve su tedariki için yapılan tüm masraflar vergiden de düşülebilmektedir. Yani, resmi anlamda bu masrafların gider yazılabilme imkânı doğmaktadır.

Müştemilatın işyeri ile bitişik olması şart değildir. Fakat bu yerin, işin niteliği bakımından asıl işyeri ile aralarında ekonomik-teknik olarak bir bağlılık olması gerekir. En açık ifade ile işyerinin esas işyerine bağlı kabul edilebilmesi için, söz konusu yerler arasında, amaçta (üretimin-hizmetin gerçekleştirilmesinde) birlik bulunması şartı aranmaktadır.

Çalışana ailesiyle birlikte ya da tek başına ‘’ev’’ niteliğinde mesken şeklinde bir konut tedarik edilmişse, sağlanan menfaat ücret olarak değerlendirilip stopaj kesintisine dâhil edilip vergilendirilmiş olacaktır.

Ama netice itibariyle, vardiya saatlerinde gecikme olmaması ve otele yakın bir yerde ve amacı dışında kullanılmamak şartıyla, sadece çalışanlar için yatakhane mahiyetinde olan, diğer çalışanlarla birlikte ve sadece çalışanların kalması amacıyla tahsis edilen bu gibi yerlere ödenen KİRA Bedelleri GİDER olarak kabul edilmekte ve ücret olarak stopaja yoluyla vergilendirilmemektedir.

Bu açıklamalar ışığında; eleman tedariki anlamında, çalışmak için Bozcaada’ya gelmek isteyenlere daha cazip şartlar sunabilmek için, yatakhane mahiyetinde olmak üzere, ortak yeme içme ve temizlenme alanları dâhilinde binalar yapılabilir. En azından, Bozcaada’da çalışan emekçilerin kalma ve diğer ihtiyaçlarının karşılanabileceği bu türdeki sosyal binaların proje dâhilinde, adadaki kamu kurum kuruşları tarafından, bina yapımı için girişimlerde bulunulabilir. Konaklayan çalışanların bağlı oldukları işyerleri tarafından uygun fiyatlarla kiralanıp, hem kurumlara gelir oluşturulmuş, ayrıca turizm sektörü şirketlerinin ödedikleri kiraları gider yazma fırsatı da yaratılmış olur.

Cengiz HERGÜNLÜ

SMMM-Bağımsız DENETÇİ

Çanakkale Ofis: Ege Villa Evleri No:66 Geyikli/ÇANAKKALE