5615 sayılı Yasanın 2 inci maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun mülga 32 inci maddesi, başlığıyla birlikte yeniden düzenlenerek, 1 Ocak 2008 tarihinden itibaren  “ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ MÜESSESESİ” getirilmiştir. Türkiye uygulamasında asgari geçim indirimi (AGİ),  sadece gerçek usulde vergilendirilen ücret gelirleri için uygulanmaktadır.  Diğer taraftan, AGİ ile birlikte gerçek ücret geliri elde edenler için uygulanmak olan  “ücretlerde vergi indirimi” kaldırılmıştır.

GVK’nın 32. maddesine göre asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının;

i-      Mükellefin kendisi için % 50’si,

ii-     Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10’u,

iii-    Çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5,  üçüncü çocuk için %10,  diğer çocuklar için % 5’i

olarak belirlenmiştir.  İndirim tutarının tespitinde mükellefin, gelirin elde edildiği tarihteki medeni hali ve aile durumu esas alınmaktadır. İndirim, yukarıdaki oranlara göre hesaplanan tutarları aşmamak kaydıyla, ücret geliri elde eden aile fertlerinden her biri için ayrı ayrı, çocuklar için eşlerden yalnızca birisinin gelirine uygulanır. Boşananlar için indirim tutarının hesabında, nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınmaktadır.

İndirimin uygulamasında "çocuk" tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dahil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları, "eş" tabiri ise, aralarında yasal evlilik bağı bulunan kişileri ifade etmektedir.

Gelirin kısmî döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarları esas alınmaktadır. Asgarî geçim indirimi, bu fıkraya göre belirlenen tutar ile Gelir Vergisi Kanunu’nun 103 üncü maddedeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranın çarpılmasıyla bulunan tutarın, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanmaktadır.

Ayrıca, Bakanlar Kurulu, indirim konusu yapılacak toplam tutarın asgari ücretin yıllık brüt tutarını aşmaması şartıyla yasada belirtilen asgari geçim indirimi oranlarını artırmaya veya kanuni oranına kadar indirmeye yetkilidir. Bugüne kadar Bakanlar Kurulu, bu yetkisini kullanmamıştır.

Asgari geçim indirimine ilişkin usul ve esaslar,   Maliye Bakanlığınca çıkarılan ve 04/12/2007 tarih ve 26720 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 265 seri no’lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde açıklanmıştır.

Diğer taraftan, 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5904 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle, GVK’nun 32 inci maddesine eklenen hüküm ile ücretlerin vergilendirilmesinde asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra, varsa teşvik amaçlı diğer indirim ve istisnalar dikkate alınacaktır. Yapılan bu değişikliğin uygulamasına ilişkin olarak Maliye Bakanlığı’nca çıkarılan 272 seri No’lu GVK Genel Tebliğinde de açılandığı üzere, gelir vergisi stopajı teşviki öngörülen yerlerde ücretli olarak çalışan işçilerin ücret gelirleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinden, öncelikle 265 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde hesaplanan asgari geçim indirimi mahsubu yapılacak olup bu mahsup uygulandıktan sonraki tutar, ilgili kanunlarda yer alan teşvik amaçlı indirim ve istisna uygulamasında dikkate alınacaktır.

Asgari geçim indirimi,  16 yaşından büyük ve sanayi kesiminde çalışan işçiler için uygulanan ve ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan, asgari ücretin yıllık brüt tutarı üzerinden hesaplanmakta ve dönem içinde asgari ücrette yapılan değişiklikler asgari geçim indirimine etki etmemektedir.

2016  yılında uygulanacak asgari ücret tutarı, 31  Aralık 2015  tarihli ve 29579  sayılı  Resmi Gazetede yayımlanan 30/12/2015 tarihli ve  2015/1 sayılı ASGARİ ÜCRET TESPİT KOMİSYONU KARARI’nda işçinin bir günlük normal çalışma karşılığı asgari ücretinin; 1/1/2016-31/12/2016  tarihleri arasında 54,90 (ellidört lira doksan kuruş) Türk Lirası  olarak belirlenmiştir.  Buna göre,  2016 yılı başında geçerli olan 16 yaşını doldurmuş işçilerin bir aylık normal çalışma karşılığı asgari ücretlerinin aylık tutarı 1.647,00  TL ve  yıllık tutarı  19.764 TL’dir.  Bu tutarlara göre, ücret geliri elde eden bireylerin ailevi durumları dikkate alınarak 2016 yılında yararlanabilecekleri AGİ tutarları, ek tabloda belirtilmiştir.

Saygılarımızla…

HERGÜNLÜ Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik ve Denetim LTD. ŞTİ.

Ambarlı Mah.Balaban Cad. Çay Sok. Manolya Apt. NO : 25 D : 12 Kat : 4  Avcılar / İSTANBUL 

Tel:  90 (212) 853 26 28  Fax:  90 (212) 853 24 19   GSM:  90 (532) 787 32 85  Email     : chergunlu@hergunlu.com

ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ (AGİ)

Asgari geçim indirim oranları:

* 23 Nisan 2015 Tarihli ve 29335 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6645 Sayılı Kanunun 8. maddesi ile 193 Sayılı Gelir vergisi kanunun 32. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “ilk iki çocuk için %7,5” ibaresinden sonra gelmek üzere, "üçüncü çocuk için %10”ibaresi eklenmiştir.

- Eşi Çalışmayan personelin AGİ çocuk sayısı tavanı 3 çocuktur. 
- Eşi Çalışan personelin AGİ çocuk sayısı tavanı 5 çocuktur.
 

2016 Yılı Asgari geçim indirimi tutarları: (2016 Asgari Brüt Ücret: 1.647 TL)